- Ysgrifennwyd gan Tom Burmeister
Playframe
Mae Playframe dan arweiniad Tom Burmeister sy’n addysgwr profiadol ac arbenigwr hapchwarae sydd wedi ymrwymo i harneisio grym prosiectau a digwyddiadau hapchwarae at ddibenion addysgol, cyfoethogi ac ymgysylltu. Mae ein mentrau amrywiol yn cynnwys rhedeg clwb hapchwarae pen bwrdd wythnosol ar gyfer pobl yn eu harddegau a chyflwyno technoleg realaeth rithiol i gartrefi gofal gyda'r nod o fframio chwarae ar gyfer achosion cadarnhaol. Drwy weithio mewn partneriaeth â sefydliadau fel Actifyddion Artistig, rydym wedi trosoli natur ymdrwythol a chymdeithasol gemau chwarae rôl i greu profiadau deniadol sy'n meithrin creadigrwydd, annog amlddisgyblaeth ac yn mynd i'r afael â phynciau pwysig.
Gwarcheidwaid Biosffer 2050
- Prosiect a ariennir gan y Gronfa Cyfleoedd Rhyngwladol
Mae Gwarcheidwaid Biosffer 2050 yn brosiect arloesol dan arweiniad pobl ifanc sy'n rhagweld dyfodol hinsawdd cadarnhaol drwy greu gêm chwarae rôl pen bwrdd. Gyda chefnogaeth Actifyddion Artistig ac arian gan Gelfyddydau Rhyngwladol Cymru, Taith, ac Erasmws Plws, rydym wedi cynnull pobl angerddol 16-25 oed o Gymru, Kempten (yr Almaen), Sligeach/Sligo (Iwerddon) a Trento (yr Eidal). Drwy sesiynau ar-lein ac wyneb yn wyneb, mae'r tîm rhyngwladol hwn yn datblygu gêm a lleoliad hygyrch sy'n gatalydd ar gyfer newid cadarnhaol. Gan herio'r teimlad cyffredinol o anobaith am yr hinsawdd ac osgoi peryglon iwtopia afrealistig, mae'r gêm yn rhagweld cymdeithas yn y dyfodol sydd wedi cymryd camau cadarn i fynd i'r afael â'r argyfwng hinsawdd byd-eang drwy fentrau ailwylltio ar raddfa fawr, gan greu rhanbarthau carbon-negyddol enfawr ledled y byd. Ein canlyniad yn y pen draw yw creu cyhoeddiad chwarae rôl sydd nid yn unig yn cyfleu gweledigaeth ein cyfranogwyr am ddyfodol cadarnhaol ond sydd hefyd yn grymuso chwaraewyr y dyfodol i ddychmygu eu biosffer eu hunain yn ei gyd-destun hanesyddol. Drwy wneud hynny, ein nod yw sbarduno camau pendant tuag at y newidiadau angenrheidiol.
Ym mis Chwefror, Mawrth ac Ebrill 2023, trefnom sawl taith ar gyfer ein cyfranogwyr. Daeth y teithiau hyn â thîm Cymru ynghyd a rhoi cyfle iddynt archwilio'r prosiect y tu hwnt i gyfarfodydd ar-lein. Ein cyfle cyntaf i bobl gwrdd â’i gilydd oedd taith gerdded a thrafod o amgylch Llanilltud Fawr, a gweld ymdrechion amgylcheddol lleol fel Llwybr Arfordir Cymru. Nesaf, mentrom i'r Ganolfan Technoleg Amgen, lle cawsom y fraint o fod yn dyst i'w datblygiadau technolegol rhyfeddol i frwydro yn erbyn yr argyfwng hinsawdd. Gan wynebu her ein trafnidiaeth gyhoeddus (ac eira!), cychwynnodd ein grŵp ymroddedig o 21 o bobl ar daith trên hir a bwysleisiai'r angen am ddewisiadau teithio cynaliadwy a gwydn. Arhosom mewn gofod cynadledda eco-adeiladu modern am ddwy noson yn ne Parc Cenedlaethol Eryri. Cafodd ein cyfranogwyr gyfle i ddatblygu ac arddangos eu sgiliau celf, dylunio gemau, trafod a chyflwyno dros wahanol sesiynau a gweithdai gêm. Am ysbrydoliaeth buom yn archwilio hefyd systemau chwarae rôl sydd eisoes wedi’u cyhoeddi gan amrywio o arswyd torcalonnus i straeon melodramatig sy’n hoyw a hyfryd. Yn ogystal, roeddem yn ffodus o gael sgwrs ysbrydoledig gan lefarydd y Ganolfan, y cyn-filwr Paul Allen, a soniodd am y gagendor anferth rhwng realaeth yr hyn y gellir ei gyflawni a’r archwaeth gwleidyddol. Yn olaf roeddem wedi cadarnhau cynlluniau ar gyfer y cyfnewidiadau sydd ar ddod i Trento (ac yn ddiweddarach yn y flwyddyn, Kempten) gan ragweld pair dadeni o syniadau a chydweithio gyda'n partneriaid rhyngwladol.
Ychydig wythnosau'n ddiweddarach, ar ôl taith bws yn gynnar yn y bore i Firmingham, aeth 10 ohonom ar yr awyren i Trento, yr Eidal - ôl troed carbon anffodus rydym yn cymryd camau i wrthweithio. Cyrhaeddon ni'r lleoliad hardd yn uchel yn y mynyddoedd - Nido (Nyth) - preswylfa a groesawai cyfranogwyr y pedair gwlad. Roedd popeth yn barod am wythnos yn llawn cyffro a chyfnewid diwylliannol.
Dechreuom ar deithiau gwefreiddiol i fyny'r mynyddoedd i weld golygfeydd syfrdanol. Buom yn archwilio tref fywiog Trento, gan ryfeddu at ei diwylliant cyfoethog, ei phensaernïaeth drawiadol a'i system drafnidiaeth gyhoeddus effeithlon. Yn ystod ein hymweliad, rhannodd Emanuela Granata, ecolegydd o amgueddfa wyddoniaeth MUSE Trento, ei syniadau gwerthfawr am ei gwaith yn ardal Trentino, gan ganolbwyntio ar gasglu data biolegol ar gyfer eu biosffer lleol. Rhoddodd y profiadau hyn olwg newydd i ni ar dirwedd amgylcheddol yr Eidal. Yn ôl yn Nido, cawsom weithdai dwys i ddatblygu gemau; profi chwarae, chwarae rôl gelfyddydol, mireinio strwythur llyfrau a meistroli mecaneg graidd fel gyrfaoedd, sgiliau a galluoedd chwarae. I ddathlu ein cefndiroedd amrywiol, roedd pob grŵp cenedlaethol yn arddangos eu doniau coginio, gan ddarparu arlwy o wleddoedd gan gynnwys pitsa o’r Eidal, Spätzle o’r Almaen a Chawl o Gymru gyda chaws ar dost hefyd.
Mae'r teithiau hyn wedi bod yn ganolog i lunio prosiect Gwarcheidwaid Biosffer 2050. Ffynnodd y cysylltiadau rhwng y partneriaid rhyngwladol, gan feithrin ymdeimlad o gyfeillgarwch a phwrpas ar y cyd. Mae'r rhyngweithio cynyddol ar ein platfform Discord yn dilyn y teithiau yn dyst i'r cysylltiadau grymus a wnaed. Ar ben hynny, gwelsom gyfranogwyr yn gweithredu fel Meistr Gemau a hyd yn oed yn rhedeg anturiaethau ar gyfer rhai hwyluswyr a oedd yn ymweld (gan gynnwys Emanuela) gan gofio nad oedd rhai ohonynt erioed wedi chwarae o'r blaen.
Gallwch bori drwy'r oriel o luniau o brosiect Gwarchodwyr Biosffer 2050 ar waelod y dudalen hon.
Dyma rai dyfyniadau gan y cyfranogwyr am eu profiadau gyda’r prosiect:
"Roedd yn gyfle mor wych. Roedd teithio mor gyffrous a chefais brofiad o lawer o bethau newydd ar hyd y ffordd. Gwnes i lawer o ffrindiau newydd a dysgu llawer am ddiwylliannau eraill."
"Roedd cerdded y mynyddoedd yn llawer o hwyl ac roedd y daith i Trento yn anhygoel! Roeddwn hefyd yn hoffi'r ymarferion rhagarweiniol, a oedd yn gweithio’n dda iawn i dorri'r garw. Roeddwn hefyd yn hoffi pan oedd modd i ni ddewis ein gemau ein hunain i'w chwarae - daeth llawer o bobl allan o'u cragen."
"Mae'n wych gweld y cyfnewid yn digwydd drwy chwarae rôl. O ran cyfnewid, peth prin yw hwnnw. Roedd yn gofyn i ni gymryd rhan yn y prosiect ac felly roedd yn arwain at lefel uchel o ymgysylltu. Mae'n wych ein bod ni i gyd yn gallu gweithio gyda'n gilydd. Roedd yn amgylchedd cyfeillgar, croesawgar ac nid oedd yn teimlo bod y grwpiau i gyd mor wahanol â hynny. Rydym i gyd yn cymysgu'n dda!"
"Mae'r byd yn teimlo gymaint yn llai ac yn fwy ar yr un pryd. Dysgais gymaint drwy gydol yr wythnos am ddiwylliannau pobl ac am yr effaith amgylcheddol ar yr Alpau. Yn sicr, rwyf wedi gwella wrth chwarae rôl mewn sawl ffordd. Ac mae gen i syniad gwahanol o'r Eidal."
Mae taith sylweddol o'n blaenau o hyd cyn cyhoeddi'r llyfr, heb sôn am ein taith i Kempten ym mis Hydref gyda gweddill tîm Cymru. Fodd bynnag, rydym yn falch iawn o weld y gêm yn cael ei datblygu, gyda chyfarfodydd ar-lein yn atynnu niferoedd da, cyfarfodydd lleol yn digwydd ac is-grwpiau sy'n ffurfio o amgylch meysydd penodol o ddiddordeb fel celf a gwyddoniaeth. Mae'r datblygiadau hyn yn dangos yr awydd a'r ymgysylltiad cynyddol yn ein cymuned. Mae'r project eisoes wedi rhagori ar ein disgwyliadau, ac rydym yn eich gwahodd i ymuno â ni ar y daith ryfeddol hon.
Cafodd Gwarcheidwaid y Biosffer 2050 ei ariannu gan y Gronfa Cyfleoedd Rhyngwladol. Dysgwch fwy am y gronfa yma.
Sgroliwch trwy'r oriel isod trwy lusgo'ch llygoden ar draws y llun a ddangosir.
